System zdalnego sterowania sieciami radiotelefonicznymi F-804/2/M to najnowsza, trzecia generacja systemów dyspozytorskich F-804, F-804/2 zaprojektowanych, produkowanych i dostarczanych przez firmę Pyrylandia Sp. z o. o. na potrzeby prowadzenia ruchu pociągów linii kolejowych zarządzanych przez
PKP PLK S.A. oraz innych
Zarządców Infrastruktury Kolejowej w Polsce jak m.in.
WKD Sp. z o.o. F-804/2/M jest nadal jedynym obecnym na rynku rozwiązaniem systemu radiołączności opartym na rozproszonej, w pełni bez serwerowej zdecentralizowanej architekturze wykorzystującej do komunikacji protokół IP, umożliwiając tworzenie zarówno prostych jak i rozbudowanych, skalowalnych i łatwych do zmiany, konfiguracji systemu - niemożliwych do uzyskania w poprzednich generacjach i innych konkurencyjnych rozwiązaniach systemów radiołączności.
System Zdalnego Sterowania Radiołącznością w zależności od konfiguracji składa się z jednego lub wielu Stanowisk dyspozytorskich (pulpitów komputerowych), oraz przynajmniej dwóch[1] lub więcej zdalnie sterowanych Stacji Bazowych, (rozmieszczonych zwykle wzdłuż obsługiwanych odcinków linii kolejowych lub na obszarze objętym zdalnym sterowaniem np. w celu poprawy lub zwiększenia zasięgu bądź likwidacji obszarów bez zasięgu spowodowane niekorzystnym ukształtowaniem terenu, przeszkodami, w tunelach itp).
Stacje Bazowe i Stanowiska Zdalnego Sterowania podłączone są do wydzielonej, zwykle redundantnej sieci teletransmisyjnej łączącej wszystkie elementy systemu. Sieć teletransmisyjna umożliwia zdalne sterowanie stacji bazowych oraz transmisję danych pomiędzy elementami systemu. Sieć teletransmisyjna może być realizowana w oparciu o różnego rodzaju media służące do transmisji danych jak np.: światłowód, sieć kablowa (sieć Ethernet, trakt E1) SDH, MPLS-TP, GSM, pary miedziane (transmisja modemowa), link radiowy (radiolinia), itp.
System F-804/2/M zapewnia realizację połączeń głosowych z cyfrową IDENTYFIKACJĄ i pełną REJESTRACJĄ rozmów i zdarzeń oraz przesyłanie sygnalizacji i wywołań specjalnych jak m.in. ALARM (RADIO-STOP), ZEW 1-3, pomiędzy użytkownikami sieci radiowych VHF wyposażonych w radiotelefon pociągowy, radiotelefon stacjonarny, radiotelefon przenośny lub system radiołączności, pracujący m.in. na kanałach radiowych VHF (@150MHz) sieci pociągowych, manewrowych, oraz kanałach służb ratunkowych, drogowych, utrzymania i kanale testowym Radio-Stop, itp. obowiązujących na objętym sterowaniem i zasięgiem radiowym obszarze linii kolejowych, eksploatowanymi zgodnie z wymaganymi dla tego typu sieci pozwoleniami radiowymi
UKE,
przepisami i wymaganiami PKP PLK S.A., bądź innego Zarządcy Infrastruktury oraz posiadającymi aktualne dopuszczenie do eksploatacji na kolei wydane przez
Urząd Transportu Kolejowego (UTK).
Obsługa systemu może odbywać się, zarówno zdalnie z poziomu, podłączonych w dowolnym miejscu sieci teletransmisyjnej, pulpitów komputerowych, jak i/lub lokalnie z poziomu wyniesionych lub zdalnych manipulatorów połączonych i sterujących daną stacją bazową systemu. Rozproszona, bez serwerowa konstrukcja systemu F-804/2/M w porównaniu do poprzedniej generacji systemów scentralizowanych jak F-804/2 czy też Koliber DSR, pozwala na tworzenie dowolnego typu topologii i konfiguracji wykorzystując praktycznie dowolne stosowane na kolei medium teletransmisyjne jak m.in. SDH, MPLS-TP, Ethernet, światłowody, radiolinie czy też pary miedziane z transmisją modemową SHDSL i GSM włącznie, oraz inne spełniające niewielkie wymaganiach dot. przepustowości łącza i opóźnień. System dysponuje szeregiem certyfikowanych interfejsów komunikacyjnych umożliwiających współpracę z innymi urządzeniami i systemami, jak m.in.: interfejs diagnostyczny SNMP do CUiD / SICUiD oraz synchronizacji i dystrybucji wzorca czasu, interfejs do GSM-R w zakresie przekazywania wywołań alarmowych, interfejs do SRK, itp. System wyposażono także w szereg dodatkowych udogodnień jak m.in. możliwość zdalnego odczytu i analizy zarejestrowanych rozmów i zdarzeń przez posiadających stosowne oprogramowanie i uprawnienia użytkowników, a także diagnostyki i raportowania uszkodzeń.
System F-804/2/M posiada bezterminowe dopuszczenie do eksploatacji urządzenia/systemu przeznaczonego do prowadzenia ruchu kolejowego wydane przez GIK (obecnie UTK) Świadectwo Nr. U/2002/0037 (dostępne do pobrania z aktualnego rejestru prowadzonego przez UTK).
System radiołączności F-804/2/M jest stosowany głównie przy budowie
Lokalnych Centrów Sterowania (LCS-ów) i systemów nadrzędnych na kolei (np. RCS-ów), modernizacji linii kolejowych oraz wszędzie tam, gdzie zachodzi potrzeba zapewnienia poprawy łączności radiowej bądź likwidacji obszarów bez zasięgu radiowego (tzw. dziur) spowodowanych m.in. niekorzystnym ukształtowaniem terenu (m.in. góry, wąwozy, lasy, tereny przemysłowe i zurbanizowane z wysoką zabudową, obiekty podziemne jak tunele, wiadukty, zabudowane perony stacji kolejowych i dworców, itp.). System może z powodzeniem zastępować stosowane na kolei radiotelefony stacjonarne oraz koncentratory radiotelefoniczne oferując dodatkowo możliwość ich obsługi z pulpitu komputerowego (co bardzo ułatwia pracę i jest zalecane przez
UTK i
PKBWK przy większej ilości radiotelefonów / kanałów), a także możliwość późniejszego łatwego włączenia ich do zdalnego sterowania, jakiego nie zapewniają żadne inne stacjonarne urządzenia radiowe).
Funkcjonalność
Podstawową funkcją systemu jest zapewnienie dwustronnej komunikacji radiowej pomiędzy użytkownikami sieci radiotelefonicznych a obsługą systemu na całym obszarze objętym zdalnym sterowaniem w granicach zasięgu użytecznego stacji bazowych systemu. System F-804/2/M zapewnia przede wszystkim przesyłanie sygnałów AUDIO (komunikacja głosowa) oraz DANYCH pomiędzy elementami systemu, nadawanie i odbiór sygnalizacji w tym stosowanych na liniach kolejowych zarządzanych m.in. przez PKP PLK sygnałów SELEKTYWNEGO WYWOŁANIA grupowego (ZEW 1, ZEW 2, ZEW 3), sygnału ALARM (RADIO-STOP), oraz numerów identyfikujących użytkownika (NUMER FUNKCYJNY) i zespół nadawczo-odbiorczy (NUMER WEWNĘTRZNY), pełną REJESTRACJĘ i archiwizację realizowanych rozmów oraz zdarzeń, nadawanie i odbiór danych w tym wiadomości tekstowych, obsługę kodowania CTCSS/DCS blokady szumów, itp. Szereg INTERFEJSÓW umożliwia komunikację oraz przesyłanie danych pomiędzy kompatybilnymi modułami, urządzeniami i systemami jak m.in. SERWERY CZASU, REJESTRATORY, SYSTEMY DIAGNOSTYKI oraz UTRZYMANIA, SNMP, SRK, SLK, FDS* sieci GSM-R (*wymiana informacji w zakresie wywołań alarmowych Radio-Stop i REC), itp. oraz innymi kompatybilnymi urządzeniami peryferyjnymi i aplikacjami komputerowymi. Komunikacja w wykorzystaniem interfejsów może być jedno lub obustronna, ingerująca w system radiołączności (m.in. sterowanie danymi funkcjami systemu) bądź nie powodująca ingerencji (m.in. synchronizacja czasu, odczyt danych, diagnostyka, itp.). Moduły zasilania systemu wyposażone są w przeciwpożarowy wyłącznik awaryjny określany jako EPO (ang. Emergency Power Off), umożliwiający zdalne wyłączenie modułów zasilaczy i podtrzymania zasilania i integrację z przeciwpożarowym wyłącznikiem prądu (PWP) danego obiektu.
Każde ze stanowisk dyspozytorskich systemu F-804/2/M umożliwia obsłudze prowadzenie w tym samym czasie niezależnej łączności radiowej na wolnych, nie kolidujących ze sobą kanałach radiowych z użytkownikami m.in. radiotelefonów przewoźnych, stacjonarnych i przenośnych oraz ze stacjami bazowymi systemu, w tym także systemów i radiotelefonów innych producentów. Zastosowane technologie umożliwiają tworzenie zarówno prostych jak i mocno rozbudowanych struktur z wieloma stanowiskami dyspozytorskimi, współdzielenie czy też redundancję zasobów, itp.
Podstawowe zalety systemu to m.in.:
prosta obsługa systemu z poziomu komputerowych stanowisk dyspozytorskich wraz z jego wizualizacją;
automatyczny wybór stacji nadawczej na podstawie poziomu sygnału (RSSI);
obsługa myszką + mikrofon z przyciskiem PTT + ew. przycisk nożny PTT (brak potrzeby stosowania klawiatury komputerowej);
architektura rozproszona, bez serwerowa, całkowity brak elementów centralnych systemu - dowolność konfiguracji;
zabezpieczony przed wprowadzeniem nieautoryzowanych zmian system operacyjny embedded - restart przywraca ostatnio zapisane ustawienia;
odporność systemu na przepięcia, wahania i zaniki zasilania;
nagłe odcięcie zasilania nie powoduje utraty danych i problemów typowych dla urządzeń komputerowych;
podwójne przemysłowe nośniki danych - uszkodzenie / utarta jednego nośnika nie powoduje awarii systemu;
podwójna rejestracja rozmów i zdarzeń (w każdej translacji oraz w każdym stanowisku komputerowym);
zdalna analiza, odtwarzanie rozmów i zdarzeń zarejestrowanych w dowolnej stacji bazowej bądź stanowisku systemu;
praca stacji bazowych w trybie zdalnym lub lokalnym;
oddzielny manipulator lokalny dla każdej sieci (zamiast jednego wspólnego niegwarantującego możliwości jednoczesnej obsługi kanałów zgodnie z wymaganiami Ie-107);
automatyczne testowanie i auto diagnostyka urządzeń systemu;
szereg interfejsów i integracja z innymi systemami;
sygnalizacja stanu pracy i awarii urządzeń nadawczych, zasilania, łączy teletransmisyjnych a także opcjonalnie sygnalizacja m.in. otwarcia szafy, temperatury, pożaru, itp.;
możliwość pracy na praktycznie dowolnym medium teletransmisyjnym o niewielkich wymaganiach dot. przepustowości łącza i opóźnień sygnału;
Wyposażenie i parametry techniczne pulpitu komputerowego (sterującego) systemu:
Komputer: dedykowana konstrukcja bezwentylatorowa rack 19" 1U, podwójne nośniki danych, zabudowa w szafie stacji bazowej lub manipulatorów lokalnych - dla większych odległości od monitora dodatkowo wyposażony w extender lub wersję AiO (ang. All in One) z komputerem wbudowanym w monitor;
System: przemysłowy typu embedded - zabezpieczony przed nieautoryzowanymi zmianami;
Monitor: typowo 24" LCD (opcjonalnie w wersji AiO z wbudowanym komputerem) - typ i rozmiar monitora zgodny z projektem zabudowy stanowiska Dyżurnego Ruchu;
Głośnik: typowo soundbar zgodny z typem monitora, podwieszany;
Mikrofon: biurkowy z ramieniem typu gęsia szyja, z dużym przyciskiem PTT (wyposażony w kompresor audio DSP);
Myszka: USB - zgodna z projektem zabudowy stanowiska Dyżurnego Ruchu (do obsługi nie jest wymagana klawiatura);
Stanowiska pełniące funkcję lokalnego sterowania daną stacją bazową są wyposażone dodatkowo w manipulatory F-747 umożliwiające także lokalne sterowanie stacji bazowej systemu.
Parametry techniczne i wyposażenie stacji bazowej systemu:
Obudowa: Szafa teletechniczna rack 19" typowo 12-42U (600 x 600)[mm];
Urządzenia w zabudowie: typowo kasety 1-3U Rack 19" w ilości konfiguracji zgodnej z projektem - możliwość zabudowy także w szafie zewnętrznej z ogrzewaniem i wentylacją;
Zasilanie zewnętrzne: 230 VAC gwarantowane (zgodnie z wymogami z SRK za agregatem);
Podtrzymanie zasilania: UPS (pulpity komputerowe), zasilacz buforowy z akumulatorami 12VDC (stacja bazowa i ew. AiO);
Sterowanie zdalne: Pulpit sterujący (1-1000 stanowisk), zdalny manipulator (1-1000 urządzeń)
Sterowanie lokalne: Manipulatory radiotelefonu F-747 zabudowane w kasetach Rack 19" 3U lub w obudowie metalowej (wyniesiony lub zdalny) w ilości równej liczbie zespołów N/O;
Medium teletransmisyjne: Sieć IP - Ethernet lub światłowód - możliwość zastosowania praktycznie dowolnego medium teletransmisyjnego jak np. SDH, MPLS-TP, pary miedziane (SHDSL), radiolinia, GSM, łączność satelitarna (...);
Rejestracja rozmów i zdarzeń: Wbudowany rejestrator (każda translacja i każdy pulpit komputerowy), każda translacja wyposażona jest także w dodatkowe wyjście umożliwiające podłączenie rejestratora zewnętrznego;
Kasety 19" 3U systemu mogą być wyposażone w moduł N/O (N), moduł translacji (T), moduł zasilający (Z) oraz w moduł manipulatora (M) tworząc różnego rodzaju konfiguracje MNTZ, NTZ, MTZ, MZ itd. Manipulator zabudowywany jest zwykle jako moduł wyniesiony MZ lub zdalny MTZ na stanowisku lokalnego sterowania Dyżurnego Ruchu - jeśli takie zostało zaprojektowane do miejscowej obsługi lokalnej.
Parametry modułu nadawczo-odbiorczego:
Zakres częstotliwości pracy: (136 – 174) [MHz] (głównie pasmo kolejowe 150 [MHz] VHF)
Rodzaj pracy: Simplex, Duo Simplex
Rodzaj emisji: 16K0F3E
Liczba kanałów: typ 1-1000
Odstęp między kanałowy: (12,5–25) [kHz] (programowalny)
Moc znamionowa nadajnika: (1-25) [W] (programowalna)
Czułość odbiornika: 0,25 [µV] przy 12 [dB] SINAD
Blokada szumów: tak (programowalna)
Alarm: Radio-Stop (z cyfrową Identyfikacją)
Blokada tonowa: CTCSS, ZEW1-3, DTS, ALARM Radio-Stop
Złącze antenowe: N 50 [Ω]
Modem transmisji danych: Tak (wbudowany)
Zabudowa: Rack 19” 3U (typ)
[1] Zgodnie z definicją PKP PLK S.A., jednakże realizowane jest także zdalne sterowanie jedną stacją bazową - określaną wtedy zwykle mianem
koncentratora radiotelefonicznego. W przypadku, gdy sterowanie odbywa się tylko z poziomu manipulatorów (lokalnych lub zdalnych) - taką stację bazową systemu nazywa się także
radiotelefonem stacjonarnym lub bazowym.
, pary miedziane (transmisja modemowa), link radiowy (radiolinia),